Vijf softwareprogramma’s voor schrijvers

Voor veel schrijvers zal Microsoft Word (of Pages op de Mac) de enige benodigde software zijn voor het uitwerken van een verhaal of complete roman. En waarom ook niet, je hebt allerlei hulpmiddelen om je tekst op te maken, er zit een spellingscontrole en woordenteller in, en je kunt verschillende versies van je verhaal opslaan. Maak je liever gebruik van gratis programma’s, dan zijn er ook genoeg mogelijkheden voor standaard tekstverwerkers, zoals Open Office en Google Docs. Bij die laatste heb je zelfs het gemak van werken in de cloud, dus kun je altijd en overal aan de slag, als je maar toegang hebt tot internet.

Maar voor schrijvers die het graag heel gestructureerd aanpakken en willen werken in een omgeving die compleet is toegespitst op het schrijven van verhalen, zijn er ook programma’s te downloaden die je hierin van a tot z ondersteunen. In dit eerste artikeltje over schrijfsoftware geven we jullie even een overzichtelijk lijstje van vijf veelgebruikte en praktische programma’s. Later gaan we dieper in op de individuele programma’s, inclusief alle voor- en nadelen.

Vijf softwareprogramma’s voor schrijvers

1. Scrivener | € 42,33 | Windows en Mac

Scrivener is het bekendste  en uitgebreidste pakket voor schrijvers. In het programma (voor zowel Windows als iOS) kun je je documenten opbreken in verschillende brokken, van documentjes voor hoofdstukken, tot scènes of zelfs alinea’s. Deze kun je individueel openen, of samen als geheel, en (her)schuiven naar eigen inzicht.

Daarnaast kun je notities, personagebeschrijvingen, achtergronden, referenties en dergelijke aan je project koppelen om je research ordelijk te houden. Al deze notities zitten samen met het daadwerkelijke verhaal (of meerdere verhalen zo je wilt) als 1 project aan elkaar gekoppeld. In dit programma kun je kiezen voor de Nederlandse vertaling, maar helaas is deze niet overal in het menu even goed doorgevoerd.

2. yWriter | gratis (€ 5,49 voor mobiel) |  Windows en Android/iOS smartphone

Er zijn ook gratis programma’s op de markt die je kunnen helpen je werk te structureren. yWriter is er daar één van. Net als Scrivener helpt yWriter je bij de opbouw van je boek, alleen focust yWriter zich op scènes als hoofdonderdelen van je verhaal. Aan elke scène voeg je tags toe, bijvoorbeeld personage, locatie en tijdstip. yWriter maakt daar dan een handig overzicht van. Zo kun je altijd zien welk personage zich waar bevindt in je verhaal, en hoe je verhaallijnen lopen en in welke hoofdstukken welke scènes staan (en kun je deze ook weer verslepen).

Bij deze scènes kun je dan nog meer meta-informatie toevoegen, zoals het gezichtspunt, bepaalde voorwerpen die aanwezig zijn, en wat het conflict en eventuele de oplossing is. Zo hou je op elk niveau orde in je verhaal en zul je daar minder snel fouten in maken. Andere technische foefjes zijn automatische back-ups en versiebeheer van je verhaal, woordaantallen op elk niveau (per scène, hoofdstuk en project) en automatische hoofdstuknummering. Ook voor yWriter is er een Nederlandse vertaling beschikbaar.

3. Ulysses | € 3,99 p.m. of 39,99 p.j. | Mac, Ipad en iPhone

Schrijf je met je Macbook, dan is Ulysses iets voor jou. Dit schrijfprogramma is volledig geoptimaliseerd voor iOS systemen en integreert je projecten met alle apparaten van Apple (Mac, iPhone en iPad). Elk document dat je schrijft kun je zelf in je eigen structuur onderbrengen (dus je kunt 1 document per verhaal, of per hoofdstuk of per scène) en bewerken. Je kunt er met een live woordentellertje je voortgang bijhouden en jezelf schrijfdoelen geven mét deadlines. En met simpele codes kun je je tekst bepaalde opmaak meegeven.

Ulysses is overigens ook geschikt voor het bloggen of publiceren op het web, met exporteerfuncties naar HTML en een publiceerfunctie voor WordPress en Medium. Ook heeft het een ingebouwde versiebeheer en back-up functie. Wat ook erg handig is, is dat je je verhaal kunt exporteren als html-, pdf- of epubbestand om het te kunnen lezen op je e-reader.

4. WriteItNow | € 54,35 | Windows en Mac

Ook WriteItNow neemt het structureren van je verhaal als uitgangspunt. Je kunt je verhaal opdelen in zoveel hoofdstukken als je wilt, en elk hoofdstuk in zoveel scènes als je nodig denkt te hebben. In een eenvoudige boomstructuur kun je deze allemaal verslepen naar eigen inzicht. Wat dit programma iets anders doet is hoe het je project opdeelt in 2 onderdelen, met elk hun eigen documentboom: het verhaal en de achtergrondinformatie. Dat tweede onderdeel is de plek waar je alle informatie over je personages, locaties, tijdlijn en andere notities kunt bewaren. Zo blijft je schrijfwerk en research/achtergrond goed gescheiden.

Daarnaast biedt het programma meer opties, zoals het tracken van hoe vaak en naar welke uitgeverij je je roman hebt ingezonden. Ook kun je gebeurtenissen in je verhaal bijhouden op een tijdlijn, en je hebt direct vanuit de software toegang tot het internet om research te doen. Als laatste kan dit programma je verhaal exporteren naar Worddocument, PDF en epub.

5. Atomic Scribbler | Gratis | Windows

Atomic Scribbler is heel rechttoe rechtaan. In het programma kun je met een overzichtelijke boomstructuur ook weer je verhaal opdelen in documentjes zoals jij dat zelf wil (in hoofdstukken en/of scènes, of verschillende versies ervan) en deze makkelijk verslepen. Per documentje kun je daarnaast notities toevoegen om voor jezelf ideetjes ter verbetering of andere gedachtegangen te laten bewaren. Ook kun je een speciale sectie voor research aanmaken en daar documentjes, afbeeldingen of andere bestanden in hangen.

Verder is ook de to-do lijst erg handig en het feit dat je verschillende documentjes tegelijk open kunt hebben staan. Ook heeft Atomic Scribbler een automatische back-up functie, een dagelijkse woordenteller en een exporteerfunctie van je werk naar een Word-document.

Gebruiken jullie wel eens specifieke schrijfsoftware? En welke heeft dan jullie voorkeur?